Integratieve kindertherapie vertrouwt helemaal op de eigen wijsheid en het zelfhelend vermogen van een kind. Ik hoef niets anders te doen dan te (h)erkennen wat het kind te vertellen heeft en het vervolgens helpen de weg naar zelfheling te volgen.

Tom, van 7 jaar, laat dat heel mooi zien.

Tom werd door zijn ouders aangemeld bij mijn praktijk omdat hij geen vrienden heeft en erg in zijn eigen wereldje zit. School had aangegeven dat Tom heel graag contact wil met de andere kinderen, maar dat hij het steeds op een onhandige manier doet en daarmee juist kinderen van zich afstoot. In het intake-gesprek maak ik kennis met de liefdevolle en bezorgde ouders van Tom. Naast de problemen met het maken en houden van vriendjes heeft Tom ook concentratieproblemen, waardoor er niet uitkomt wat er in zit, aldus ouders.

Als Tom voor de eerste keer bij mijn praktijk binnenkomt heeft hij een set pokémonkaarten bij zich. Hij begint vol vuur te vertellen over de waarde van de kaarten, wat de krachten zijn van de figuurtjes en welke kaarten het sterkst zijn. Pokémon gaat al lang mee, ik heb verschillende pogingen gedaan om het te begrijpen, maar dat is me nooit gelukt. Zoals elke eerste sessie bekijk ik of het mogelijk is om met Tom te praten over de reden dat hij bij mij komt. Tom kijkt me glazig aan, mijn vraag lijkt voor hem geen betekenis te hebben, en hij gaat verder met zijn verhaal. Het wordt me duidelijk dat een dergelijk gesprekje er nu nog niet in zit.

Tom is een erg beweeglijk en energiek kind, regelmatig maakt hij vechtbewegingen in de lucht, alsof hij zich weert tegen onzichtbare vijanden. Het ene moment zit Tom in een pokémonwereld en het volgende moment vertelt hij flarden van een computerspel wat hij thuis graag speelt. Het is lastig om hem goed te volgen. Tom maakt tussendoor amper contact met mij. Ik begrijp dat de wereld om hem heen Tom ook niet goed kan volgen en afhaakt. Tom lijkt dat amper door te hebben, hij ratelt door over de dingen uit zijn wereld. Ik stel me voor hoe eenzaam Tom moet zijn, zonder dat hij dat zelf in de gaten heeft. Tom heeft wellicht nog niet eerder in zijn leven ervaren wat “echt contact”is. Ik besluit dat ik niet de zoveelste mag worden die het opgeeft: Ik wil te weten komen wat Tom mij te vertellen heeft.

In de volgende sessies ga ik grondig te werk. Ik stel veel vragen over de games en de regels van pokémon. Tom geeft overal antwoord op. Zijn antwoorden zijn regelmatig niet goed te volgen, maar ik blijf doorvragen. Ik vertrouw erop dat als Tom het begrijpt, dat het dan voor mij ook te begrijpen moet zijn. Tom vindt het blijkbaar erg interessant, daar wil ik meer van weten. Hoe verder ik doorvraag, hoe dichter ik bij de wereld van Tom kom. Ik begin het steeds beter te snappen. En dat niet alleen: Tom voelt opeens dat er iemand in zijn wereld is gekomen die overal even geïnteresseerd in is. Er is contact! Waar Tom eerst toch wel bleef doorvertellen begint hij het steeds belangrijker te vinden dat ik echt aandacht voor hem heb.

Een paar sessies gaan op deze manier voorbij. Tom krijgt steeds meer behoefte aan echt contact.

Dan vind ik het tijd om te kijken of Tom ook eens uit zijn wereld kan stappen. Ik vertel Tom dat ik vandaag niet zo’n zin heb om te babbelen over pokémon en om luchtgevechten te houden. Tom wil het wel graag, dus we besluiten dat we ieder gaan doen waar we zelf zin in hebben. Tom vecht tegen zijn onzichtbare vijand, ik ga ondertussen wat spullen in mijn kast herordenen. Na een paar minuten komt Tom bij me staan: “mag ik jou helpen?”

Ik vraag: “ben je klaar?”. Tom zegt er niets aan te vinden alleen. Tom weet nu dus dat er verschil is tussen alleen en samen en dat hij ervoor kan kiezen uit zijn wereld te stappen. Ik geef Tom de taak de dino’s tussen de legoblokjes uit te vissen. Al opruimend praten we over vriendschap: hoe maak je vrienden, waar moet je op letten, wat vind jij fijn van een vriend, wat zal een ander fijn vinden van jou….. Over deze vragen denkt Tom voor het eerst van zijn leven echt na. Ik stel me in het gesprek op als maatje: “wat denk jij? Zou dat fijn zijn?” Hierdoor blijft het veilig en zal Tom niet zo snel weer terugvluchten in zijn wereld.

Het laatste kwartier van de sessie vraag ik of we weer even zullen pokémonnen. Tom vind het een goed idee. Hij leert dat zijn wereld oke is, dat hij erin en eruit kan wanneer hij dat zo beslist. Sommige momenten zijn misschien niet zo handig om in je eigen wereld te zitten, dan heb je je verstand nodig, zoals tijdens de uitleg van een les op school. Andere momenten is het juist fijn en geeft het rust.

Na 9 sessies ronden Tom en ik het af. Tom heeft zijn hoofd nu bij zijn dagelijks leven. Soms zakt hij lekker weg in zijn fantasie, maar alleen als hij dat zo beslist. Bij het maken van vrienden moet je niet alleen vanuit jezelf praten, maar ook opletten wat de interesses van de ander zijn en opletten of je wel echt contact hebt….afstemmen. Juf en ouders hebben het Tom regelmatig geprobeerd uit te leggen, maar het zei Tom niets. In de sessies heeft hij de kans gekregen om het zelf te ervaren waardoor hij het ook begrijpt en er zijn voordeel mee kan doen. En het enige wat ik hoefde te doen is; Tom volgen.

Tom weet het, kan het en doet het ook!